ש ל ו ם ע ל י כ ם
דאָס פֿופֿציקסטע קאַפּיטל
ער שרײַבט בריװלעך
יענע נאַכט איז מײַן העלד כּמעט ניט געשלאָפֿן. געבליבן
אַלײן מיט זיך אין זײַן חדרל, האָט ער זיך אַװעקגעזעצט שרײַבן
בריװ, אַ בריװ נאָך אַ בריװ, געשריבן און געריסן, געשריבן און
געריסן, און װידער געשריבן.
דעם ערשטן בריװ האָט ער געשריבן צו בעטין, אָנגעהױבן
בזה־הלשון:
„עס זאָל אײַך ניט זײַן קײן װוּנדער, בערטאַ דאַװידאָװנאַ,
װאָס איך װענד מיך צו אײַך דורך אַ בריװ און ניט פּערזענלעך,
װײַל צו דעם, װאָס איך װיל אײַך זאָגן, מוז איך פֿריִער אײַך
צוגרײטן און דערצײלן אײַך אַ געשיכטע פֿון מײַנס אַ חבֿר, אַ
נאָענטער חבֿר, מיט װעלכן מיר האָבן בײדע פֿאַרבראַכט
אינאײנעם אונדזער קינדהײט, בײדע דורכגעמאַכט מיט אים אַלע אַכט
קלאַסן גימנאַזיע. פּאָפּאָװ איז דער נאָמען פֿון מײַן חבֿר. ער איז
אַ קריסט. אַ זון פֿון אַ רײַכן פּאָמיעשטשיק אין ט־ער גובערניע.
קײן מוטער האָט ער ניט. זי איז געשטאָרבן באַלד נאָכדעם װי
ער איז געבױרן געװאָרן, אַזױ אַז ער האָט זי אַפֿילו נישט
געקענט. נאָר פֿון זײַן שװעסטער )ער האָט אַן אײן־און־אײנציקע
שװעסטער( האָט ער געהערט, אַז די מוטער איז געװען אַ זעלטענע
שײנהײט, אַ באַרימטע אין דער גאַנצער גובערניע. און באַרימט
האָט זי זיך געמאַכט דערמיט, װאָס זי איז געװען נישט מער
און נישט װײניקער װי אַן אָרעמע ציגײַנערין, אַ זינגערין פֿון אַ
ציגײַנער־כאָר, אין װעלכער דער פֿאָטער האָט זיך פֿאַרליבט ביזן
טױט און, נישט קוקנדיק דערױף, װאָס די עלטערן און די
|
|
sholem elikh m
dos fuftsikste kapitl
er shraybt brivlekh
yene nakht iz mayn held kemat nit geshlofn. geblibn
aleyn mit zikh in zayn kheyderl, hot er zikh avekgezetst shraybn
briv, a briv nokh a briv, geshribn un gerisn, geshribn un
gerisn, un vider geshribn.
dem ershtn briv hot er geshribn tsu betin, ongehoybn
bzh-hlshun:
"es zol aykh nit zayn keyn vunder, berta davidovna,
vos ikh vend mikh tsu aykh durkh a briv un nit perzenlekh,
vayl tsu dem, vos ikh vil aykh zogn, muz ikh frier aykh
tsugreytn un dertseyln aykh a geshikhte fun mayns a khaver, a
noenter khaver, mit velkhn mir hobn beyde farbrakht
in#eynem undzer kindhayt, beyde durkhgemakht mit im ale akht
klasn gimnazye. popov iz der nomen fun mayn khaver. er iz
a krist. a zun fun a raykhn pomyeshtshik in t-er gubernye.
keyn muter hot er nit. zi iz geshtorbn bald nokhdem vi
er iz geboyrn gevorn, azoy az er hot zi afile nisht
gekent. nor fun zayn shvester )er hot an eyn-un-eyntsike
shvester( hot er gehert, az di muter iz geven a zeltene
sheynhayt, a barimte in der gantser gubernye. un barimt
hot zi zikh gemakht dermit, vos zi iz geven nisht mer
un nisht veyniker vi an oreme tsigaynerin, a zingerin fun a
tsigayner-khor, in velkher der foter hot zikh farlibt bizn
toyt un, nisht kukndik deroyf, vos di eltern un di
|
ש ל ו ם ע ל י כ ם
דאָס פֿופֿציקסטע קאַפּיטל
ער שרײַבט בריװלעך
יענע נאַכט איז מײַן העלד כּמעט ניט געשלאָפֿן. געבליבן
אַלײן מיט זיך אין זײַן חדרל, האָט ער זיך אַװעקגעזעצט שרײַבן
בריװ, אַ בריװ נאָך אַ בריװ, געשריבן און געריסן, געשריבן און
געריסן, און װידער געשריבן.
דעם ערשטן בריװ האָט ער געשריבן צו בעטין, אָנגעהױבן
בזה־הלשון:
„עס זאָל אײַך ניט זײַן קײן װוּנדער, בערטאַ דאַװידאָװנאַ,
װאָס איך װענד מיך צו אײַך דורך אַ בריװ און ניט פּערזענלעך,
װײַל צו דעם, װאָס איך װיל אײַך זאָגן, מוז איך פֿריִער אײַך
צוגרײטן און דערצײלן אײַך אַ געשיכטע פֿון מײַנס אַ חבֿר, אַ
נאָענטער חבֿר, מיט װעלכן מיר האָבן בײדע פֿאַרבראַכט
אינאײנעם אונדזער קינדהײט, בײדע דורכגעמאַכט מיט אים אַלע אַכט
קלאַסן גימנאַזיע. פּאָפּאָװ איז דער נאָמען פֿון מײַן חבֿר. ער איז
אַ קריסט. אַ זון פֿון אַ רײַכן פּאָמיעשטשיק אין ט־ער גובערניע.
קײן מוטער האָט ער ניט. זי איז געשטאָרבן באַלד נאָכדעם װי
ער איז געבױרן געװאָרן, אַזױ אַז ער האָט זי אַפֿילו נישט
געקענט. נאָר פֿון זײַן שװעסטער )ער האָט אַן אײן־און־אײנציקע
שװעסטער( האָט ער געהערט, אַז די מוטער איז געװען אַ זעלטענע
שײנהײט, אַ באַרימטע אין דער גאַנצער גובערניע. און באַרימט
האָט זי זיך געמאַכט דערמיט, װאָס זי איז געװען נישט מער
און נישט װײניקער װי אַן אָרעמע ציגײַנערין, אַ זינגערין פֿון אַ
ציגײַנער־כאָר, אין װעלכער דער פֿאָטער האָט זיך פֿאַרליבט ביזן
טױט און, נישט קוקנדיק דערױף, װאָס די עלטערן און די
|