דרײַ אַלמנות
אַ ספּור פֿון אַן אַלטן בחור אַ בעל־כּעסן
א.
אַלמנה נומער אײנס
― איר האָט אַ טעות, פּריץ מײַנער. נישט אַלע אַלטע מױדן זײַנען
אומגליקלעך, נישט אַלע אַלטע בחורים זײַנען עגאָיִסטן. אײַך דאַכט זיך
אױס, זיצנדיק אָט דאָ אין קאַבינעט מיט אַ ציגאַר אין מױל און מיט אַ
ביכל אין האַנט, אַז איר װײסט שױן אַלצדינג, אַז איר האָט שױן אַרײַנ־
געדרונגען טיף אין דער נשמה אַרײַן, און עס איז אײַך שױן פֿאַרענטפֿערט
אַלע קשיות. און װער שמועסט, אַז גאָט האָט אײַך געהאָלפֿן, איר האָט
נאָך געפֿונען דאָס ריכטיקע װאָרט „פּסיכאָלאָגיע“ ― פּס! װער איז צו
אײַך גלײַך? אַ קלײניקײט פּסי־כאָ־לאָ־גיע!... װײסט איר, װאָס איז די
טײַטש פּסיכאָלאָגיע? פּסיכאָלאָגיע איז פּעטרישקע. עס זעט אױס שײן,
האָט אַ גוטן ריח, און אַז מע שיט דאָס אַרױף אַף אַ געקעכטס, איז דאָס
געשמאַק. גײט־זשע אָבער קײַט פּעטרישקע! איר װילט נישט? הײַנט װאָס
דערצײלט איר מיר פּסיכאָלאָגיע? אַז איר װילט װיסן די אמתע פּסיכאָ־
לאָגיע, זעצט מען זיך אַװעק און מע הערט אױס מיט קאָפּ, װאָס מע
דערצײלט אײַך, און ערשט נאָכדעם װעט איר אַ ברירה האָבן אַרױס־
צוזאָגן אײַער מײנונג, פֿון װאַנען עס נעמט זיך אומגליק און װוּ ליגט
עגאָיִזם. אָט בין איך אַן אַלטער בחור, און אַן אַלטער בחור װעל איך
שױן שטאַרבן. פֿאַר װאָס? אָ! זעט איר, װיבאַלד איר פֿרעגט פֿאַר װאָס
און װילט מיך אױסהערן, איז דאָס די אמתע פּסיכאָלאָגיע! דער עיקר
איז, איר זאָלט מיך נישט איבערשלאָגן מיט קײן קשיות, װי אַזױ און
|
|
dray almones
a spur fun an altn bokher a bel-kaysn
#.
almone numer eyns
― ir hot a toes, porets mayner. nisht ale alte moydn zaynen
umgliklekh, nisht ale alte bokhrem zaynen egoistn. aykh dakht zikh
oys, zitsndik ot do in kabinet mit a tsigar in moyl un mit a
bikhl in hant, az ir veyst shoyn altsding, az ir hot shoyn arayn-
gedrungen tif in der neshome arayn, un es iz aykh shoyn farentfert
ale kashyes. un ver shmuest, az got hot aykh geholfn, ir hot
nokh gefunen dos rikhtike vort "psikhologye'' ― ps! ver iz tsu
aykh glaykh? a kleynikayt psi-kho-lo-gye!... veyst ir, vos iz di
taytsh psikhologye? psikhologye iz petrishke. es zet oys sheyn,
hot a gutn reyekh, un az me shit dos aroyf af a gekekhts, iz dos
geshmak. geyt-zhe ober kayt petrishke! ir vilt nisht? haynt vos
dertseylt ir mir psikhologye? az ir vilt visn di emese psikho-
logye, zetst men zikh avek un me hert oys mit kop, vos me
dertseylt aykh, un ersht nokhdem vet ir a breyre hobn aroys-
tsuzogn ayer meynung, fun vanen es nemt zikh umglik un vu ligt
egoizm. ot bin ikh an alter bokher, un an alter bokher vel ikh
shoyn shtarbn. far vos? o! zet ir, vibald ir fregt far vos
un vilt mikh oyshern, iz dos di emese psikhologye! der iker
iz, ir zolt mikh nisht ibershlogn mit keyn kashyes, vi azoy un
|
דרײַ אַלמנות
אַ ספּור פֿון אַן אַלטן בחור אַ בעל־כּעסן
א.
אַלמנה נומער אײנס
― איר האָט אַ טעות, פּריץ מײַנער. נישט אַלע אַלטע מױדן זײַנען
אומגליקלעך, נישט אַלע אַלטע בחורים זײַנען עגאָיִסטן. אײַך דאַכט זיך
אױס, זיצנדיק אָט דאָ אין קאַבינעט מיט אַ ציגאַר אין מױל און מיט אַ
ביכל אין האַנט, אַז איר װײסט שױן אַלצדינג, אַז איר האָט שױן
אַרײַנגעדרונגען טיף אין דער נשמה אַרײַן, און עס איז אײַך שױן פֿאַרענטפֿערט
אַלע קשיות. און װער שמועסט, אַז גאָט האָט אײַך געהאָלפֿן, איר האָט
נאָך געפֿונען דאָס ריכטיקע װאָרט „פּסיכאָלאָגיע“ ― פּס! װער איז צו
אײַך גלײַך? אַ קלײניקײט פּסי־כאָ־לאָ־גיע!... װײסט איר, װאָס איז די
טײַטש פּסיכאָלאָגיע? פּסיכאָלאָגיע איז פּעטרישקע. עס זעט אױס שײן,
האָט אַ גוטן ריח, און אַז מע שיט דאָס אַרױף אַף אַ געקעכטס, איז דאָס
געשמאַק. גײט־זשע אָבער קײַט פּעטרישקע! איר װילט נישט? הײַנט װאָס
דערצײלט איר מיר פּסיכאָלאָגיע? אַז איר װילט װיסן די אמתע
פּסיכאָלאָגיע, זעצט מען זיך אַװעק און מע הערט אױס מיט קאָפּ, װאָס מע
דערצײלט אײַך, און ערשט נאָכדעם װעט איר אַ ברירה האָבן
אַרױסצוזאָגן אײַער מײנונג, פֿון װאַנען עס נעמט זיך אומגליק און װוּ ליגט
עגאָיִזם. אָט בין איך אַן אַלטער בחור, און אַן אַלטער בחור װעל איך
שױן שטאַרבן. פֿאַר װאָס? אָ! זעט איר, װיבאַלד איר פֿרעגט פֿאַר װאָס
און װילט מיך אױסהערן, איז דאָס די אמתע פּסיכאָלאָגיע! דער עיקר
איז, איר זאָלט מיך נישט איבערשלאָגן מיט קײן קשיות, װי אַזױ און
|