שלום עליכם
דאָס נײן־און־צװאַנציקסטע קאַפּיטל
איבער אַ נאַרישקײט
שׂרה שאַפּיראָס פּלאַן איז געװען אַ גאָלדענער פּלאַן. איר
שװאָגער, רב שלמה פֿאַמיליאַנט, האָט באַדאַרפֿט באַלד, װי די פּורימדיקע
סעודה װעט זיך ענדיקן, אַרײַננעמען צו זיך אין קאַבינעט אַרײַן
איר קװאַרטיראַנט ראַבינאָװיטשן, אים בעטן זיצן, מכבד זײַן
מיט אַ פֿײַנע ציגאַר (שלמה פֿאַמיליאַנט רױכערט גוטע שמעקנדיקע
ציגאַרן) און מאַכן מיט אים אַ שמועס פֿון דעם און פֿון יענעם,
נעכטיקע טעג, אױפֿן הימל אַ יאַריד, ביז ער װעט מיט אים אַרױף
אױף די שאַפּיראָס און אױף זײער טאָכטער, אָ פֿײַן קינד, אַ געראָטן
קינד, מיט אַלע מעלות, נאָר נעבעך אָן געלט, זי איז אַלײן געלט,
גליקלעך װעט זײַן דער, װעמען דאָס מײדל װעט אַרײַנפֿאַלן אין די
הענט אַרײַן... וכדומה אַזעלכע דיפּלאָמאַטישע רײד װעט ער מיט אים
רעדן, און אין אײנװעגס בײַ אים אױסטאַפּן װערטער, װאָס דענקט
ער און װאָס טראַכט ער און װאָס קלערט ער? און אים טאַקע
געבן אַן עצה, װי אַן עלטערער מענטש, ער זאָל ניט פֿאַרציִען אין
דער לאַנגער באַנק אַרײַן, ממה־נפֿשך, יאָ־יאָ, נײן־נײן, זי איז,
חלילה, ניט קײן פֿאַרפֿאַלענע, בעלנים פֿאַראַן גענוג... און אױב אַז
יאָ, װאָס־זשע דאַרף מען „מעדליװען? ― אַ װאָרט און צװײ און אַ
מאָריטש, און לאָז זײַן מיט גליק, ― און דערבײַ נאָך ברענגען עפּעס
אַ פּסוק, אָדער אַ גמרא, אָדער אַ משל ― ער קאָן! אױף אים מעג
מען זיך פֿאַרלאָזן! שלמה פֿאַמיליאַנט, כאָטש ער איז אַ ייִד מיט אָ
לאַנגער קאַפּאָטע און מיט אַ ברײטן טלית־קטן, קאָן אײַך פֿאַררעדן
דעם רוח אַפֿילו. אַ מענטש אַ סוחר, װאָס האַנדלט מיט פּריצים כּל
יומיו. אַ סבֿרה, אַז ער קאָן זיך „ליטשנע [личне: פּערזענלעך]“ מיטן גובערנאַטאָר!...
|
|
sholem aleykhem
dos neyn-un-tsvantsikste kapitl
iber a narishkayt
shore shapiros plan iz geven a goldener plan. ir
shvoger, reb shhloyme familyant, hot badarft bald, vi di purimdike
sude vet zikh endikn, araynnemen tsu zikh in kabinet arayn
ir kvartirant rabinovitshn, im betn zitsn, mekhabed zayn
mit a fayne tsigar (shhloyme familyant roykhert gute shmekndike
tsigarn) un makhn mit im a shmues fun dem un fun yenem,
nekhtike teg, oyfn himl a yarid, biz er vet mit im aroyf
oyf di shapiros un oyf zeyer tokhter, o fayn kind, a gerotn
kind, mit ale mayles, nor nebekh on gelt, zi iz aleyn gelt,
gliklekh vet zayn der, vemen dos meydl vet araynfaln in di
hent arayn... ukhdoyme azelkhe diplomatishe reyd vet er mit im
redn, un in eynvegs bay im oystapn verter, vos denkt
er un vos trakht er un vos klert er? un im take
gebn an eytse, vi an elterer mentsh, er zol nit fartsien in
der langer bank arayn, moneshekh, yo-yo, neyn-neyn, zi iz,
kholile, nit keyn farfalene, balonem faran genug... un oyb az
yo, vos-zhe darf men "medliven? ― a vort un tsvey un a
moritsh, un loz zayn mit glik, ― un derbay nokh brengen epes
a posek, oder a gemore, oder a moshl ― er kon! oyf im meg
men zikh farlozn! shhloyme familyant, khotsh er iz a yid mit o
langer kapote un mit a breytn taleskotn, kon aykh farredn
dem ruekh afile. a mentsh a soykher, vos handlt mit pritsem kol
yumyu. a svore, az er kon zikh "litshne [ли�^oyне: perzenlekh]'' mitn gubernator!...
|
שלום עליכם
דאָס נײן־און־צװאַנציקסטע קאַפּיטל
איבער אַ נאַרישקײט
שׂרה שאַפּיראָס פּלאַן איז געװען אַ גאָלדענער פּלאַן. איר
שװאָגער, רב שלמה פֿאַמיליאַנט, האָט באַדאַרפֿט באַלד, װי די פּורימדיקע
סעודה װעט זיך ענדיקן, אַרײַננעמען צו זיך אין קאַבינעט אַרײַן
איר קװאַרטיראַנט ראַבינאָװיטשן, אים בעטן זיצן, מכבד זײַן
מיט אַ פֿײַנע ציגאַר (שלמה פֿאַמיליאַנט רױכערט גוטע שמעקנדיקע
ציגאַרן) און מאַכן מיט אים אַ שמועס פֿון דעם און פֿון יענעם,
נעכטיקע טעג, אױפֿן הימל אַ יאַריד, ביז ער װעט מיט אים אַרױף
אױף די שאַפּיראָס און אױף זײער טאָכטער, אָ פֿײַן קינד, אַ געראָטן
קינד, מיט אַלע מעלות, נאָר נעבעך אָן געלט, זי איז אַלײן געלט,
גליקלעך װעט זײַן דער, װעמען דאָס מײדל װעט אַרײַנפֿאַלן אין די
הענט אַרײַן... וכדומה אַזעלכע דיפּלאָמאַטישע רײד װעט ער מיט אים
רעדן, און אין אײנװעגס בײַ אים אױסטאַפּן װערטער, װאָס דענקט
ער און װאָס טראַכט ער און װאָס קלערט ער? און אים טאַקע
געבן אַן עצה, װי אַן עלטערער מענטש, ער זאָל ניט פֿאַרציִען אין
דער לאַנגער באַנק אַרײַן, ממה־נפֿשך, יאָ־יאָ, נײן־נײן, זי איז,
חלילה, ניט קײן פֿאַרפֿאַלענע, בעלנים פֿאַראַן גענוג... און אױב אַז
יאָ, װאָס־זשע דאַרף מען „מעדליװען? ― אַ װאָרט און צװײ און אַ
מאָריטש, און לאָז זײַן מיט גליק, ― און דערבײַ נאָך ברענגען עפּעס
אַ פּסוק, אָדער אַ גמרא, אָדער אַ משל ― ער קאָן! אױף אים מעג
מען זיך פֿאַרלאָזן! שלמה פֿאַמיליאַנט, כאָטש ער איז אַ ייִד מיט אָ
לאַנגער קאַפּאָטע און מיט אַ ברײטן טלית־קטן, קאָן אײַך פֿאַררעדן
דעם רוח אַפֿילו. אַ מענטש אַ סוחר, װאָס האַנדלט מיט פּריצים כּל
יומיו. אַ סבֿרה, אַז ער קאָן זיך „ליטשנע [личне: פּערזענלעך]“ מיטן גובערנאַטאָר!...
|