קאַפּיטל א
רעדט פֿון גנבֿים
ניט־ייִדן האָבן אים גערופֿן מאָשקע, ייִדן האָבן אים
פֿאַרצױגן מאָשקעלע און צוגעזעצט אַ צונעמעניש גנבֿ,
מחמת ער איז געװען אַ גנבֿ, דאָס הײסט זײן
פּרנסה איז געװען גנבֿה.
און גנבֿענען האָט ער געגנבֿעט נאָר פֿערד. אַף
גנבֿה־לשון איז ניטאָ מע זאָל גנבֿענען פֿערד;
פֿערד־גנבֿים, אַז זײ רעדן פֿון זײער מלאָכה, זאָגן זי
„געשאָסן אַ פֿױגל“, „אָפּגעקײטלט און אַרױסגערופֿן“ פֿון שטאַל,
„אַװעקגעפּלינטלט" מיטן פֿױגל אַפֿן יאַריד, „אונטערגעפֿידלט“
באַ אַ ציגײַנער, „אױסגעבײַטשלט“ מיט אַ בעל־עגלה,
צונױפֿגענומען די „באַבקעלעך“ און געקומען רײן װי אַ טעלער ―
אָט דאָס איז די שפּראַך פֿון פֿערד־גנבֿים, אָט דאָס איז
זײער זשאַרגאָן.
צװישן גנבֿים בכלל איז ניטאָ דער נאָמען „גנבֿ"
און דאָס װאָרט „גנבֿה". פֿאַראַן אַ ,מאַרװיכער" (אַ
קעשענע־גנבֿ), אַן „אָדלער“ (אַן אַנטלאָפֿענער גנבֿ), אַ
|
|
kapitl #
redt fun ganovem
nit-yidn hobn im gerufn moshke, yidn hobn im
fartsoygn moshkele un tsugezetst a tsunemenish ganef,
makhmes er iz geven a ganef, dos heyst zayen
parnose iz geven ganeyve.
un ganvenen hot er geganvet nor ferd. af
gnBh-loshn iz nito me zol ganvenen ferd;
ferd-ganovem, az zey redn fun zeyer melokhe, zogn zi
"geshosn a foygl'', "opgekeytlt un aroysgerufn'' fun shtal,
"avekgeplintlt" mitn foygl afn yarid, "untergefidlt''
ba a tsigayner, "oysgebaytshlt'' mit a balegole,
tsunoyfgenumen di "babkelekh'' un gekumen reyn vi a teler ―
ot dos iz di shprakh fun ferd-ganovem, ot dos iz
zeyer zhargon.
tsvishn ganovem bekhlal iz nito der nomen "ganef"
un dos vort "ganeyve". faran a ,marvikher" (a
keshene-ganef), an "odler'' (an antlofener ganef), a
|
קאַפּיטל א
רעדט פֿון גנבֿים
ניט־ייִדן האָבן אים גערופֿן מאָשקע, ייִדן האָבן אים
פֿאַרצױגן מאָשקעלע און צוגעזעצט אַ צונעמעניש גנבֿ,
מחמת ער איז געװען אַ גנבֿ, דאָס הײסט זײן
פּרנסה איז געװען גנבֿה.
און גנבֿענען האָט ער געגנבֿעט נאָר פֿערד. אַף
גנבֿה־לשון איז ניטאָ מע זאָל גנבֿענען פֿערד;
פֿערד־גנבֿים, אַז זײ רעדן פֿון זײער מלאָכה, זאָגן זי
„געשאָסן אַ פֿױגל“, „אָפּגעקײטלט און אַרױסגערופֿן“ פֿון שטאַל,
„אַװעקגעפּלינטלט" מיטן פֿױגל אַפֿן יאַריד, „אונטערגעפֿידלט“
באַ אַ ציגײַנער, „אױסגעבײַטשלט“ מיט אַ בעל־עגלה,
צונױפֿגענומען די „באַבקעלעך“ און געקומען רײן װי אַ טעלער ―
אָט דאָס איז די שפּראַך פֿון פֿערד־גנבֿים, אָט דאָס איז
זײער זשאַרגאָן.
צװישן גנבֿים בכלל איז ניטאָ דער נאָמען „גנבֿ"
און דאָס װאָרט „גנבֿה". פֿאַראַן אַ ,מאַרװיכער" (אַ
קעשענע־גנבֿ), אַן „אָדלער“ (אַן אַנטלאָפֿענער גנבֿ), אַ
|