געשיכטע נומער פֿיר: צוגענומען
― איר זאָגט דאָס? איך װעל אײַך דערצײלן אַ שענערע זאַך. פֿאַראַן
בײַ אונדז אײנער פֿינקלשטײן. אַ ייִד אַ גבֿיר. אַן אַדיר. האָט ער צװײ
בנים. דאַכט זיך מיר, װען איך האָב זײַן געלט, װאָלט איך אַ שפּײַ געטאָן
אױפֿן גאַנצן טאַרעראַם. װיפֿל, מײנט איר, האָט אים אָפּגעקאָסט? לאָמיר
דאָס פֿאַרמאָגן בײדע כאָטש האַלב!...
― אַלדי שװאַרצע יאָר! איך האָב עס נאָך געזאָגט פֿאַראַיאָרן. אָט
װעט איר זען, האָב איך געזאָגט, אַז העכער האַלב װעלן זיך אױסשמדן.
― דאָס אײגענע, װאָס איך. בײַ אונדז איז געװען אײנער מאַרשאַק,
איז ער אױסגעװען װוּ די װעלט האָט אַן עק. אין ערגעץ ניט צוגעלאָזט.
איז ער געגאַנגען און האָט זיך אַװעקגעסמט...
― הלװאַי איך זאָל ליגן זאָגן, האָב איך געזאָגט, אָט װעט איר
זען, זאָג איך, אַז מע װעט זיך געבן אַ נעם בײַ אונדז צום שמדן, װעט
ניט בלײַבן אײן ייִד, צו אַלדי שװאַרצע יאָר! װאָס דען? ס'איז, אַ פּנים,
אַן אופֿן גאָר איבערצוטראָגן די צרות מיט די פּראָצענטן מיט די
צירקולאַרן? אַלע טאָג, אַלע טאָג אַ נײַער צירקולאַר. װיפֿל ייִדישע קינדער,
אַזױ פֿיל צירקולאַרן. אָט װעט איר זען, האָב איך געזאָגט, װי מע װעט
זיך דערשפּילן, אַז מע װעט גאָר אױפֿהערן צונעמען. אַ סימן האָט איר,
נעמט, למשל, שפּאָלע. שפּאָלע — אַ ייִדישע שטאָט? אַיאָ?
— למאַי נעמיראָװ? אָט האָב איך אַ בריװ פֿון נעמיראָװ, שרײַבט
מען מיר פֿון דאָרטן זײער מיאוסע זאַכן!...
― און אין לובען, מײנט איר, איז בעסער?
|
|
geshikhte numer fir: tsugenumen
― ir zogt dos? ikh vel aykh dertseyln a shenere zakh. faran
bay undz eyner finklshteyn. a yid a gevir. an adir. hot er tsvey
bonem. dakht zikh mir, ven ikh hob zayn gelt, volt ikh a shpay geton
oyfn gantsn tareram. vifl, meynt ir, hot im opgekost? lomir
dos farmogn beyde khotsh halb!...
― aldi shvartse yor! ikh hob es nokh gezogt farayorn. ot
vet ir zen, hob ikh gezogt, az hekher halb veln zikh oysshmdn.
― dos eygene, vos ikh. bay undz iz geven eyner marshak,
iz er oysgeven vu di velt hot an ek. in ergets nit tsugelozt.
iz er gegangen un hot zikh avekgesmt...
― halevay ikh zol lign zogn, hob ikh gezogt, ot vet ir
zen, zog ikh, az me vet zikh gebn a nem bay undz tsum shmdn, vet
nit blaybn eyn yid, tsu aldi shvartse yor! vos den? s'iz, a ponem,
an oyfn gor ibertsutrogn di tsores mit di protsentn mit di
tsirkularn? ale tog, ale tog a nayer tsirkular. vifl yidishe kinder,
azoy fil tsirkularn. ot vet ir zen, hob ikh gezogt, vi me vet
zikh dershpiln, az me vet gor oyfhern tsunemen. a simen hot ir,
nemt, lemoshl, shpole. shpole ― a yidishe shtot? ayo?
― lemay nemirov? ot hob ikh a briv fun nemirov, shraybt
men mir fun dortn zeyer mi#use zakhn!...
― un in luben, meynt ir, iz beser?
|
געשיכטע נומער פֿיר: צוגענומען
― איר זאָגט דאָס? איך װעל אײַך דערצײלן אַ שענערע זאַך. פֿאַראַן
בײַ אונדז אײנער פֿינקלשטײן. אַ ייִד אַ גבֿיר. אַן אַדיר. האָט ער צװײ
בנים. דאַכט זיך מיר, װען איך האָב זײַן געלט, װאָלט איך אַ שפּײַ געטאָן
אױפֿן גאַנצן טאַרעראַם. װיפֿל, מײנט איר, האָט אים אָפּגעקאָסט? לאָמיר
דאָס פֿאַרמאָגן בײדע כאָטש האַלב!...
― אַלדי שװאַרצע יאָר! איך האָב עס נאָך געזאָגט פֿאַראַיאָרן. אָט
װעט איר זען, האָב איך געזאָגט, אַז העכער האַלב װעלן זיך אױסשמדן.
― דאָס אײגענע, װאָס איך. בײַ אונדז איז געװען אײנער מאַרשאַק,
איז ער אױסגעװען װוּ די װעלט האָט אַן עק. אין ערגעץ ניט צוגעלאָזט.
איז ער געגאַנגען און האָט זיך אַװעקגעסמט...
― הלװאַי איך זאָל ליגן זאָגן, האָב איך געזאָגט, אָט װעט איר
זען, זאָג איך, אַז מע װעט זיך געבן אַ נעם בײַ אונדז צום שמדן, װעט
ניט בלײַבן אײן ייִד, צו אַלדי שװאַרצע יאָר! װאָס דען? ס'איז, אַ פּנים,
אַן אופֿן גאָר איבערצוטראָגן די צרות מיט די פּראָצענטן מיט די
צירקולאַרן? אַלע טאָג, אַלע טאָג אַ נײַער צירקולאַר. װיפֿל ייִדישע קינדער,
אַזױ פֿיל צירקולאַרן. אָט װעט איר זען, האָב איך געזאָגט, װי מע װעט
זיך דערשפּילן, אַז מע װעט גאָר אױפֿהערן צונעמען. אַ סימן האָט איר,
נעמט, למשל, שפּאָלע. שפּאָלע — אַ ייִדישע שטאָט? אַיאָ?
— למאַי נעמיראָװ? אָט האָב איך אַ בריװ פֿון נעמיראָװ, שרײַבט
מען מיר פֿון דאָרטן זײער מיאוסע זאַכן!...
― און אין לובען, מײנט איר, איז בעסער?
|