די געפֿערלעכע מצה
אַמאָל איז געװען אַ מלך. דער מלך איז געװען אַ גרױסער און אַ
שטאַרקער, נאָר ער האָט נישט ליב געהאַט קײן ייִדן. האָט ער
אַרױסגעגעבן אַלע מאָל אױף זײ נײַע גזירות, װי פּרעה מלך מצרים.
אײנמאָל ― פּסח איז דאָס געװען ― האָבן זיך צונױפֿגעקליבן בײַ
אים אין סענאַט אַלע מיניסטאָרן און מע האָט זיך אַװעקגעזעצט טראַכטן,
װאָס פֿאַר אַ נײַע גזירה זאָל מען אַרױסגעבן אױף די ייִדן?
ייִדן זאָלן נישט טאָרן זיצן אומעטום ― איז שױן דאָ. ייִדן זאָלן ניט
טאָרן זײַן קײן אָפֿיצירן ― איז שױן דאָ. ייִדישע קינדער זאָלן נישט
טאָרן לערנען אין די גימנאַזיעס ― איז שױן דאָ.
איז אײנעם אײַנגעפֿאַלן, ער זאָל אַרױסטרעטן קעגן מצה. איז ער
אַרױס מיט אַ מסירה ― אַזױ און אַזױ. דײַנע ייִדעלעך, אַז עס קומט פּסח,
באַקן זײ אָן אױף אַכט טאָג כּסדר אַזעלכע טרוקענע קײַלעכיקע
קאָרזשיקלעך, װאָס מע רופֿט זײ מצה. װער װײס, װאָס דאָס איז פֿאַר אַ מין
מאכל! עס װאָלט געװען מער װי רעכט, מע זאָל זײ פֿאַרבאָטן עסן מצה.
האָט זיך דער מלך פֿאַרטראַכט און האָט אַרױסגעגעבן אַ באַפֿױל,
מע זאָל אים ברענגען אַ מצה.
האָט מען זיך צעלאָזט איבער דער הױפּטשטאָט זוכן אַ ייִדן, נאָר
מע האָט נישט געקאָנט געפֿינען קײן ייִדן. און אַז מע האָט געפֿונען אַ
ייִדן און געפֿאָדערט פֿון אים אַ מצה פֿאַרן מלך, האָט ער געשװאָרן, אַז
ער עסט נישט קײן מצה. (די ייִדן האָבן פֿאַרשטאַנען, אַז דאָ מוז זײַן אַ
נײַע גזירה).
|
|
di geferlekhe matse
amol iz geven a meylekh. der meylekh iz geven a groyser un a
shtarker, nor er hot nisht lib gehat keyn yidn. hot er
aroysgegebn ale mol oyf zey naye gezeyres, vi Pare meylekh mitsrayem.
eynmol ― peysekh iz dos geven ― hobn zikh tsunoyfgeklibn bay
im in senat ale ministorn un me hot zikh avekgezetst trakhtn,
vos far a naye gezeyre zol men aroysgebn oyf di yidn?
yidn zoln nisht torn zitsn umetum ― iz shoyn do. yidn zoln nit
torn zayn keyn ofitsirn ― iz shoyn do. yidishe kinder zoln nisht
torn lernen in di gimnazyes ― iz shoyn do.
iz eynem ayngefaln, er zol aroystretn kegn matse. iz er
aroys mit a mesire ― azoy un azoy. dayne yidelekh, az es kumt peysekh,
bakn zey on oyf akht tog keseyder azelkhe trukene kaylekhike
korzhiklekh, vos me ruft zey matse. ver veys, vos dos iz far a min
maykhl! es volt geven mer vi rekht, me zol zey farbotn esn matse.
hot zikh der meylekh fartrakht un hot aroysgegebn a bafoyl,
me zol im brengen a matse.
hot men zikh tselozt iber der hoyptshtot zukhn a yidn, nor
me hot nisht gekont gefinen keyn yidn. un az me hot gefunen a
yidn un gefodert fun im a matse farn meylekh, hot er geshvorn, az
er est nisht keyn matse. (di yidn hobn farshtanen, az do muz zayn a
naye gezeyre).
|
די געפֿערלעכע מצה
אַמאָל איז געװען אַ מלך. דער מלך איז געװען אַ גרױסער און אַ
שטאַרקער, נאָר ער האָט נישט ליב געהאַט קײן ייִדן. האָט ער
אַרױסגעגעבן אַלע מאָל אױף זײ נײַע גזירות, װי פּרעה מלך מצרים.
אײנמאָל ― פּסח איז דאָס געװען ― האָבן זיך צונױפֿגעקליבן בײַ
אים אין סענאַט אַלע מיניסטאָרן און מע האָט זיך אַװעקגעזעצט טראַכטן,
װאָס פֿאַר אַ נײַע גזירה זאָל מען אַרױסגעבן אױף די ייִדן?
ייִדן זאָלן נישט טאָרן זיצן אומעטום ― איז שױן דאָ. ייִדן זאָלן ניט
טאָרן זײַן קײן אָפֿיצירן ― איז שױן דאָ. ייִדישע קינדער זאָלן נישט
טאָרן לערנען אין די גימנאַזיעס ― איז שױן דאָ.
איז אײנעם אײַנגעפֿאַלן, ער זאָל אַרױסטרעטן קעגן מצה. איז ער
אַרױס מיט אַ מסירה ― אַזױ און אַזױ. דײַנע ייִדעלעך, אַז עס קומט פּסח,
באַקן זײ אָן אױף אַכט טאָג כּסדר אַזעלכע טרוקענע קײַלעכיקע
קאָרזשיקלעך, װאָס מע רופֿט זײ מצה. װער װײס, װאָס דאָס איז פֿאַר אַ מין
מאכל! עס װאָלט געװען מער װי רעכט, מע זאָל זײ פֿאַרבאָטן עסן מצה.
האָט זיך דער מלך פֿאַרטראַכט און האָט אַרױסגעגעבן אַ באַפֿױל,
מע זאָל אים ברענגען אַ מצה.
האָט מען זיך צעלאָזט איבער דער הױפּטשטאָט זוכן אַ ייִדן, נאָר
מע האָט נישט געקאָנט געפֿינען קײן ייִדן. און אַז מע האָט געפֿונען אַ
ייִדן און געפֿאָדערט פֿון אים אַ מצה פֿאַרן מלך, האָט ער געשװאָרן, אַז
ער עסט נישט קײן מצה. (די ייִדן האָבן פֿאַרשטאַנען, אַז דאָ מוז זײַן אַ
נײַע גזירה).
|