דרײַ קעפּלעך
I
אַ פּען פֿון אַ שרײַבער זאָל זײַן אַ פּענדזל פֿון אַ מאָלער, אָדער,
װײניקסטנס, אַן אַפּאַראַט פֿון אַ פֿאָטאָגראַף, װאָלט איך דיר, פֿרײַנט, געטראָגן
אַ מתּנה, אַ בילד לכּבֿוד שבֿועות, אַ זעלטענע גרופּע: דרײַ יונגע, שײנע,
פּרעכטיקע קעפּלעך פֿון דרײַ אָרעמע, נאַקעטע, באָרװעסע ייִדישע קינדער.
אַלע דרײַ קעפּלעך זײַנען שװאַרץ, די הערלעך געקרײַזלט, די אױגלעך
גרױסע, גלאַנצנדיקע, ברענענדיקע, און גלײַך װי פֿאַרװוּנדערט קוקן זײ
אױף אײַך און פֿרעגן בײַ דער װעלט אַ קשיא: למאַי? איר קוקט אױף זײ, װי
פֿאַרזינדיקט, גלײַך װי איר זײַט טאַקע שולדיק אין דעם, װאָס מע האָט זײ
באַשאַפֿן ― באַשאַפֿן נאָך דרײַ איבעריקע נפֿשות אױף דער װעלט!...
די דרײַ שײנע קעפּלעך ― אַבראַמטשיק, מאָיסײטשיק און דבֿורהקע
― זײַנען צװײ ברידער מיט אַ קלײן שװעסטערל. אַבראַמטשיק און
מאָיסײטשיק ― דאָס האָט זײ דער פֿאָטער, פּײסי דער אײַנבינדער, אַזױ
פֿאַרצױגן, אױפֿן רוסישן שטײגער. ער זאָל זיך נישט שעמען פֿאַר זײַן װײַב
פּעסיע און ער זאָל נישט זײַן אַזאַ ביטערער אָרעמאַן, װאָלט ער זיך אַלײן
אױך איבערגעמאַכט דעם נאָמען פֿון „פּײסי דעם אײַנבינדער“ אױף „פּעטיע
פּערעפּליאָטשיק“. נאָר אַזױ װי ער האָט אַ ביסל מורא פֿאַר זײַן װײַב
פּעסיע און אַזױ װי ער איז, נישט דאָ געדאַכט, אַ גרױסער אבֿיון, איז ער
דערװײַל פֿאַרבליבן בײַם אַלטן נאָמען „פּײסי דער אײַנבינדער“, ביז ס'װעט
קומען אַמאָל די גוטע צײַט, יענע גליקלעכע צײַט, װען עס װעט אַלצדינג
װערן אַנדערש, אַזױ װי בעבעל
[Ferdinand August Bebel 1840-1913] זאָגט, און אַזױ װי קאַרל מאַרקס
[Karl Marx 1818-1883] זאָגט, און
אַזױ װי אַלע גוטע קלוגע לײַט זאָגן ― דעמאָלט, אָ, דעמאָלט װעט אַלצדינג
|
|
dray keplekh
ay
a pen fun a shrayber zol zayn a pendzl fun a moler, oder,
veynikstns, an aparat fun a fotograf, volt ikh dir, fraynt, getrogn
a matone, a bild lekoved shvues, a zeltene grupe: dray yunge, sheyne,
prekhtike keplekh fun dray oreme, nakete, borvese yidishe kinder.
ale dray keplekh zaynen shvarts, di herlekh gekrayzlt, di oyglekh
groyse, glantsndike, brenendike, un glaykh vi farvundert kukn zey
oyf aykh un fregn bay der velt a kashye: lemay? ir kukt oyf zey, vi
farzindikt, glaykh vi ir zayt take shuldik in dem, vos me hot zey
bashafn ― bashafn nokh dray iberike nefoshes oyf der velt!...
di dray sheyne keplekh ― abramtshik, moyseytshik un Dvoreke
― zaynen tsvey brider mit a kleyn shvesterl. abramtshik un
moyseytshik ― dos hot zey der foter, peysi der aynbinder, azoy
fartsoygn, oyfn rusishn shteyger. er zol zikh nisht shemen far zayn vayb
pesye un er zol nisht zayn aza biterer oreman, volt er zikh aleyn
oykh ibergemakht dem nomen fun "peysi dem aynbinder'' oyf "petye
pereplyotshik''. nor azoy vi er hot a bisl moyre far zayn vayb
pesye un azoy vi er iz, nisht do gedakht, a groyser evyen, iz er
dervayl farblibn baym altn nomen "peysi der aynbinder'', biz s'vet
kumen amol di gute tsayt, yene gliklekhe tsayt, ven es vet altsding
vern andersh, azoy vi bebel
[Ferdinand yiugust Bebaal 1840-1913] zogt, un azoy vi karl marks
[Karl Markh 1818-1883] zogt, un
azoy vi ale gute kluge layt zogn ― demolt, o, demolt vet altsding
|
דרײַ קעפּלעך
I
אַ פּען פֿון אַ שרײַבער זאָל זײַן אַ פּענדזל פֿון אַ מאָלער, אָדער,
װײניקסטנס, אַן אַפּאַראַט פֿון אַ פֿאָטאָגראַף, װאָלט איך דיר, פֿרײַנט, געטראָגן
אַ מתּנה, אַ בילד לכּבֿוד שבֿועות, אַ זעלטענע גרופּע: דרײַ יונגע, שײנע,
פּרעכטיקע קעפּלעך פֿון דרײַ אָרעמע, נאַקעטע, באָרװעסע ייִדישע קינדער.
אַלע דרײַ קעפּלעך זײַנען שװאַרץ, די הערלעך געקרײַזלט, די אױגלעך
גרױסע, גלאַנצנדיקע, ברענענדיקע, און גלײַך װי פֿאַרװוּנדערט קוקן זײ
אױף אײַך און פֿרעגן בײַ דער װעלט אַ קשיא: למאַי? איר קוקט אױף זײ, װי
פֿאַרזינדיקט, גלײַך װי איר זײַט טאַקע שולדיק אין דעם, װאָס מע האָט זײ
באַשאַפֿן ― באַשאַפֿן נאָך דרײַ איבעריקע נפֿשות אױף דער װעלט!...
די דרײַ שײנע קעפּלעך ― אַבראַמטשיק, מאָיסײטשיק און דבֿורהקע
― זײַנען צװײ ברידער מיט אַ קלײן שװעסטערל. אַבראַמטשיק און
מאָיסײטשיק ― דאָס האָט זײ דער פֿאָטער, פּײסי דער אײַנבינדער, אַזױ
פֿאַרצױגן, אױפֿן רוסישן שטײגער. ער זאָל זיך נישט שעמען פֿאַר זײַן װײַב
פּעסיע און ער זאָל נישט זײַן אַזאַ ביטערער אָרעמאַן, װאָלט ער זיך אַלײן
אױך איבערגעמאַכט דעם נאָמען פֿון „פּײסי דעם אײַנבינדער“ אױף „פּעטיע
פּערעפּליאָטשיק“. נאָר אַזױ װי ער האָט אַ ביסל מורא פֿאַר זײַן װײַב
פּעסיע און אַזױ װי ער איז, נישט דאָ געדאַכט, אַ גרױסער אבֿיון, איז ער
דערװײַל פֿאַרבליבן בײַם אַלטן נאָמען „פּײסי דער אײַנבינדער“, ביז ס'װעט
קומען אַמאָל די גוטע צײַט, יענע גליקלעכע צײַט, װען עס װעט אַלצדינג
װערן אַנדערש, אַזױ װי בעבעל
[Ferdinand August Bebel 1840-1913] זאָגט, און אַזױ װי קאַרל מאַרקס
[Karl Marx 1818-1883] זאָגט, און
אַזױ װי אַלע גוטע קלוגע לײַט זאָגן ― דעמאָלט, אָ, דעמאָלט װעט אַלצדינג
|