איבער אַ היטל
אַ מעשׂה לכּבֿוד פּסח, דערצײלט פֿון אַ כּתרילעװקער ייִדן, װאָס האַנדלט מיט אָברעזקעס און רױכערט דינע פּאַפּיראָסלעך, און איבערדערצײלט טאַקע מיט זײַן לשון
― אַלץ הײסט בײַ אײַך צעטראָגן? אָט איז בײַ אונדז אין
כּתרילעװקע, הײסט עס, פֿאַראַן, איר האָרכט צי נײן, אַ ייִד אַ צעטראָגענער,
שלום־שכנא הײסט ער, נאָר רופֿן רופֿט מען אים „שלום־שכנא דרײ־זיך“,
טאַקע איבער זײַן צעטראָגנקײט, ― איז דאָס אַ צעטראָגענע בריאה, איז
דאָס אַ צעטראָגענער מלאך, זאָל זיך דער אײבערשטער שומר־ומרחם זײַן!
װײ־װײ, װאָס מע דערצײלט זיך אָן בײַ אונדז װעגן דעם שלום־שכנאן
מעשׂיות מיט אַנעקדאָטן ― פּעק, זאָג איך אײַך, גאַנצע פּעק! אַן עבֿירה,
װאָס איר כאַפּט זיך, ס'איז ערבֿ פּסח. װײַטער װאָלט איך אײַך, פּאַניע
שלום־עליכם, געגעבן שטאָף, איר האָרכט צי נײן, װאָלט איר געהאַט
דערנאָך צו שרײַבן און צו שרײַבן. אײן מעשׂה, אױב איר װילט, קאָן איך אײַך
דערצײלן, װאָס מיט דעם שלום־שכנא האָט זיך פֿאַרלאָפֿן ערבֿ פּסח;
ס'איז אַ מעשׂה מיט אַ היטל, און נישט קײן אױסגעטראַכטע מעשׂה, נאָר
אַן אמתע, אַ ראַיעלע מעשׂה, כאָטש זען זעט זי אױס װי אַן אַנעקדאָט.
אַזױ האָט אָנגעהױבן אַ כּתרילעװקער ייִד אַ סוחר, װאָס האַנדלט
מיט „אָברעזקעס“ (שטיקלעך פּאַפּיר), גלעט זיך דאָס בערדל אַרונטער,
אין האַלדז אַרײַן, און רײכערט דינע פּאַפּירעסלעך, אַ פּאַפּירעסל נאָך אַ
פּאַפּירעסל.
איך מוז מודה זײַן אָבער, אַז די ראַיעלע מעשׂה, װאָס דער דאָזיקער
כּתרילעװקער ייִד האָט מיר דערצײלט, כאַפּט טאַקע דעם אָפּבליק פֿון אַן
אַנעקדאָט, און איך האָב מיך דעריבער לאַנג געשלאָגן מיט דער דעה,
צי איך זאָל זי אײַך איבערגעבן, צי נײן? נאָר צוריק האָב איך מיך בײַ־
|
|
iber a hitl
a mayse lekoved peysekh, dertseylt fun a KTrilevker yidn, vos handlt mit
obrezkes un roykhert dine papiroslekh, un iberdertseylt take mit zayn loshn
― alts heyst bay aykh tsetrogn? ot iz bay undz in
KTrilevke, heyst es, faran, ir horkht tsi neyn, a yid a tsetrogener,
shlum-shkhn# heyst er, nor rufn ruft men im "shlum-shkhn# drey-zikh'',
take iber zayn tsetrognkayt, ― iz dos a tsetrogene briye, iz
dos a tsetrogener malekh, zol zikh der eybershter shoymer-umrHm zayn!
vey-vey, vos me dertseylt zikh on bay undz vegn dem shlum-shkhn#n
mayses mit anekdotn ― pek, zog ikh aykh, gantse pek! an aveyre,
vos ir khapt zikh, s'iz orev peysekh. vayter volt ikh aykh, panye
shlum-elikhm, gegebn shtof, ir horkht tsi neyn, volt ir gehat
dernokh tsu shraybn un tsu shraybn. eyn mayse, oyb ir vilt, kon ikh aykh
dertseyln, vos mit dem shlum-shkhn# hot zikh farlofn orev peysekh;
s'iz a mayse mit a hitl, un nisht keyn oysgetrakhte mayse, nor
an emese, a rayele mayse, khotsh zen zet zi oys vi an anekdot.
azoy hot ongehoybn a KTrilevker yid a soykher, vos handlt
mit "obrezkes'' (shtiklekh papir), glet zikh dos berdl arunter,
in haldz arayn, un reykhert dine papireslekh, a papiresl nokh a
papiresl.
ikh muz moyde zayn ober, az di rayele mayse, vos der doziker
KTrilevker yid hot mir dertseylt, khapt take dem opblik fun an
anekdot, un ikh hob mikh deriber lang geshlogn mit der deye,
tsi ikh zol zi aykh ibergebn, tsi neyn? nor tsurik hob ikh mikh bay-
|
איבער אַ היטל
אַ מעשׂה לכּבֿוד פּסח, דערצײלט פֿון אַ כּתרילעװקער ייִדן, װאָס האַנדלט מיט אָברעזקעס און רױכערט דינע פּאַפּיראָסלעך, און איבערדערצײלט טאַקע מיט זײַן לשון
― אַלץ הײסט בײַ אײַך צעטראָגן? אָט איז בײַ אונדז אין
כּתרילעװקע, הײסט עס, פֿאַראַן, איר האָרכט צי נײן, אַ ייִד אַ צעטראָגענער,
שלום־שכנא הײסט ער, נאָר רופֿן רופֿט מען אים „שלום־שכנא דרײ־זיך“,
טאַקע איבער זײַן צעטראָגנקײט, ― איז דאָס אַ צעטראָגענע בריאה, איז
דאָס אַ צעטראָגענער מלאך, זאָל זיך דער אײבערשטער שומר־ומרחם זײַן!
װײ־װײ, װאָס מע דערצײלט זיך אָן בײַ אונדז װעגן דעם שלום־שכנאן
מעשׂיות מיט אַנעקדאָטן ― פּעק, זאָג איך אײַך, גאַנצע פּעק! אַן עבֿירה,
װאָס איר כאַפּט זיך, ס'איז ערבֿ פּסח. װײַטער װאָלט איך אײַך, פּאַניע
שלום־עליכם, געגעבן שטאָף, איר האָרכט צי נײן, װאָלט איר געהאַט
דערנאָך צו שרײַבן און צו שרײַבן. אײן מעשׂה, אױב איר װילט, קאָן איך אײַך
דערצײלן, װאָס מיט דעם שלום־שכנא האָט זיך פֿאַרלאָפֿן ערבֿ פּסח;
ס'איז אַ מעשׂה מיט אַ היטל, און נישט קײן אױסגעטראַכטע מעשׂה, נאָר
אַן אמתע, אַ ראַיעלע מעשׂה, כאָטש זען זעט זי אױס װי אַן אַנעקדאָט.
אַזױ האָט אָנגעהױבן אַ כּתרילעװקער ייִד אַ סוחר, װאָס האַנדלט
מיט „אָברעזקעס“ (שטיקלעך פּאַפּיר), גלעט זיך דאָס בערדל אַרונטער,
אין האַלדז אַרײַן, און רײכערט דינע פּאַפּירעסלעך, אַ פּאַפּירעסל נאָך אַ
פּאַפּירעסל.
איך מוז מודה זײַן אָבער, אַז די ראַיעלע מעשׂה, װאָס דער דאָזיקער
כּתרילעװקער ייִד האָט מיר דערצײלט, כאַפּט טאַקע דעם אָפּבליק פֿון אַן
אַנעקדאָט, און איך האָב מיך דעריבער לאַנג געשלאָגן מיט דער דעה,
צי איך זאָל זי אײַך איבערגעבן, צי נײן? נאָר צוריק האָב איך מיך
|