אַ גרינגער תּענית: אַ בילד לכּבֿוד תּשעה־באָבֿ
דאָס, װאָס ס'האָט נישט געקאָנט אױספֿירן דער באַרימטער דאָקטער
טאַנער [Henry S. Tanner 1831-1918],
האָט דורכגעפֿירט חײם חײַקין, אַ קלײן אָרעם
ייִדל פֿונעם קלײנעם אָרעמען כּתרילעװקע.
דער דאָקטער טאַנער האָט געװאָלט װײַזן, אַז אַ מענטש קאָן פֿאַסטן
פֿערציק טעג, און האָט זיך אָפּגעמוטשעט בסך־הכּל אױב נישט אַ טאָג
אַכט און צװאַנציק, נישט מער, שיִער נישט געשטאָרבן. אי דאָס, האָט
מען אים אונטערגעגאָסן מיט לעפֿעלעך װאַסער, געגעבן שלינגען
שטיקלעך אײַז, צוגעהאַלטן דעם דופֿק ― אַ גאַנצן טאַרעראַם!
חײם חײַקין האָט באַװיזן, אַז מע קאָן פֿאַסטן אַ סך מער
װי פֿערציק טעג, געװײנלעך נישט רצופֿים, נישט אײן טאָג נאָכן אַנדערן,
נאָר דורכן יאָר זאָל זיך אָננעמען אַ מאה טעג ― אױב נישט מער.
נאָר פֿאַסטן!
װאָס מיר טראָפּנס װאַסער? װער מיר שטיקלעך אײַז? פֿאַסטן
הײסט: נישט געגעסן, נישט געטרונקען אַ מעת־לעת, אמתע פֿיר און
צװאַנציק שעה.
און קײן דאָקטױרים זיצן נישט בײַ דער זײַט, און האַלטן נישט בײַם
דופֿק. שאַ, שטיל!
װאָס איז די מעשׂה?
חײם חײַקין איז נעבעך אַ גרױסער אבֿיון און אַ מטופּל מיט קינדער
― און פֿון זײ, פֿון די קינדער, איז ער זיך מפֿרנס.
קינדער האָט ער, מײנסטנס, מײדלעך, און זײ זײַנען אױף דער
„פֿאַבריקע“, זײ אַרבעטן גילזן, און פֿאַרדינען װער אַ גילדן און װער אַ האַלבן
|
|
a gringer tones: a bild lekoved Wsho-boB
dos, vos s'hot nisht gekont oysfirn der barimter dokter
taner [Henri sh. Tanner 1831-1918],
hot durkhgefirt khayem Haykin, a kleyn orem
yidl funem kleynem oremen KTrilevke.
der dokter taner hot gevolt vayzn, az a mentsh kon fastn
fertsik teg, un hot zikh opgemutshet bskh-hakl oyb nisht a tog
akht un tsvantsik, nisht mer, shier nisht geshtorbn. i dos, hot
men im untergegosn mit lefelekh vaser, gegebn shlingen
shtiklekh ayz, tsugehaltn dem doyfek ― a gantsn tareram!
khayem Haykin hot bavizn, az me kon fastn a sakh mer
vi fertsik teg, geveynlekh nisht rtsufim, nisht eyn tog nokhn andern,
nor durkhn yor zol zikh onnemen a meye teg ― oyb nisht mer.
nor fastn!
vos mir tropns vaser? ver mir shtiklekh ayz? fastn
heyst: nisht gegesn, nisht getrunken a mesles, emese fir un
tsvantsik sho.
un keyn doktoyrim zitsn nisht bay der zayt, un haltn nisht baym
doyfek. sha, shtil!
vos iz di mayse?
khayem Haykin iz nebekh a groyser evyen un a metupl mit kinder
― un fun zey, fun di kinder, iz er zikh mefarnes.
kinder hot er, meynstns, meydlekh, un zey zaynen oyf der
"fabrike'', zey arbetn gilzn, un fardinen ver a gildn un ver a halbn
|
אַ גרינגער תּענית: אַ בילד לכּבֿוד תּשעה־באָבֿ
דאָס, װאָס ס'האָט נישט געקאָנט אױספֿירן דער באַרימטער דאָקטער
<<טאַנער>> [Henry S. Tanner 1831-1918],
האָט דורכגעפֿירט <<חײם חײַקין>>, אַ קלײן אָרעם
ייִדל פֿונעם קלײנעם אָרעמען כּתרילעװקע.
דער דאָקטער טאַנער האָט געװאָלט װײַזן, אַז אַ מענטש קאָן פֿאַסטן
פֿערציק טעג, און האָט זיך אָפּגעמוטשעט בסך־הכּל אױב נישט אַ טאָג
אַכט און צװאַנציק, נישט מער, שיִער נישט געשטאָרבן. אי דאָס, האָט
מען אים אונטערגעגאָסן מיט לעפֿעלעך װאַסער, געגעבן שלינגען
שטיקלעך אײַז, צוגעהאַלטן דעם דופֿק ― אַ גאַנצן טאַרעראַם!
<<חײם חײַקין>> האָט באַװיזן, אַז מע קאָן פֿאַסטן אַ סך מער
װי פֿערציק טעג, געװײנלעך נישט רצופֿים, נישט אײן טאָג נאָכן אַנדערן,
נאָר דורכן יאָר זאָל זיך אָננעמען אַ מאה טעג ― אױב נישט מער.
נאָר פֿאַסטן!
װאָס מיר טראָפּנס װאַסער? װער מיר שטיקלעך אײַז? פֿאַסטן
הײסט: נישט געגעסן, נישט געטרונקען אַ מעת־לעת, אמתע פֿיר און
צװאַנציק שעה.
און קײן דאָקטױרים זיצן נישט בײַ דער זײַט, און האַלטן נישט בײַם
דופֿק. שאַ, שטיל!
װאָס איז די מעשׂה?
חײם חײַקין איז נעבעך אַ גרױסער אבֿיון און אַ מטופּל מיט קינדער
― און פֿון זײ, פֿון די קינדער, איז ער זיך מפֿרנס.
קינדער האָט ער, מײנסטנס, מײדלעך, און זײ זײַנען אױף דער
„פֿאַבריקע“, זײ אַרבעטן גילזן, און פֿאַרדינען װער אַ גילדן און װער אַ האַלבן
|