נישטאָ קײן מתים!
ראָש־חודש אלול בין איך געקומען קײן כּתרילעװקע אױף
קבֿר־אָבֿות.
דאָס אַלטע־אַלטע כּתרילעװקער בית־הקבֿרות זעט אױס אַ סך
שענער און אַ סך לעבעדיקער פֿון דער שטאָט אַלײן. איר געפֿינט דאָ
שטיבלעך־מצבֿות שענערע, װי די שענסטע הײַזער אין שטאָט. הײַנט
װאָס איז װערט דאָס, װאָס ס'איז דאָ טרוקן װי פֿעפֿער, נישטאָ יענע
לײמיקע זומפּיקע בלאָטע, װאָס אין שטאָט? דאָ זעט איר פֿאַר זיך
כאָטש גרינס, אַז עס קומט זומער־לעבן, אַ גרעזל, אַ צװײ־דרײַ
באַרנבײמלעך, איר הערט אַ פּישטשען פֿון פֿײגעלעך, װאָס שפּרינגען פֿון
אײן צװײַגל אױפֿן אַנדערן און שמועסן זיך אױס אױף זײער לשון. דאָ
זעט איר פֿאַר זיך אַ גרױסע קײַלעכיקע בלױע יאַרמעלקע מיט אַ
לױטערער װאַרעמער זון. פֿון דער לופֿט שמועסט מען נישט, אַז דאָ איז זי
אין טױזנט גראַד בעסער, פֿרישער און געזונטער װי אין שטאָט. סײַ
דאָ סײַ דאָרט ליגט מען דאָך אין דער ערד פֿיר אײלן! דער חילוק איז
נאָר, װאָס דאָ, אױפֿן בית־עלמין, ליגן די מתים אױף אײן אָרט, און דאָרט,
אין שטאָט, גײען זײ נאָך אַרום; דאָ רוען זײ שױן און װײסן נישט
פֿון קײן צרות, און דאָרט װערן זײ נאָך פֿאַרשװאַרצט ― און מי־יודע,
װיפֿל ס'איז זײ נאָך באַשערט אָפּקומען און מוטשען זיך אױף דער
װעלט!...
געטראָפֿן האָב איך דאָרטן עטלעכע װײַבער ליגן אױף די קבֿרים,
װײנען און שרײַען און טענהן זיך אױס אױף אַ קול. אײנע װעקט די
מאַמע, זי זאָל אױפֿשטײן און אַ קוק טאָן אױף איר אײן־און־אײנציקע
טאָכטער, װאָס פֿון איר איז געװאָרן!
|
|
nishto keyn meysem!
rosh-khoydesh elel bin ikh gekumen keyn KTrilevke oyf
keyveroves.
dos alte-alte KTrilevker biT-hkvores zet oys a sakh
shener un a sakh lebediker fun der shtot aleyn. ir gefint do
shtiblekh-matseyves shenere, vi di shenste hayzer in shtot. haynt
vos iz vert dos, vos s'iz do trukn vi fefer, nishto yene
leymike zumpike blote, vos in shtot? do zet ir far zikh
khotsh grins, az es kumt zumer-lebn, a grezl, a tsvey-dray
barnbeymlekh, ir hert a pishtshen fun feygelekh, vos shpringen fun
eyn tsvaygl oyfn andern un shmuesn zikh oys oyf zeyer loshn. do
zet ir far zikh a groyse kaylekhike bloye yarmelke mit a
loyterer varemer zun. fun der luft shmuest men nisht, az do iz zi
in toyznt grad beser, frisher un gezunter vi in shtot. say
do say dort ligt men dokh in der erd fir eyln! der khilek iz
nor, vos do, oyfn besalmin, lign di meysem oyf eyn ort, un dort,
in shtot, geyen zey nokh arum; do ruen zey shoyn un veysn nisht
fun keyn tsores, un dort vern zey nokh farshvartst ― un mideye,
vifl s'iz zey nokh bashert opkumen un mutshen zikh oyf der
velt!...
getrofn hob ikh dortn etlekhe vayber lign oyf di kvorem,
veynen un shrayen un tenhn zikh oys oyf a kol. eyne vekt di
mame, zi zol oyfshteyn un a kuk ton oyf ir eyn-un-eyntsike
tokhter, vos fun ir iz gevorn!
|
נישטאָ קײן מתים!
ראָש־חודש אלול בין איך געקומען קײן כּתרילעװקע אױף
קבֿר־אָבֿות.
דאָס אַלטע־אַלטע כּתרילעװקער בית־הקבֿרות זעט אױס אַ סך
שענער און אַ סך לעבעדיקער פֿון דער שטאָט אַלײן. איר געפֿינט דאָ
שטיבלעך־מצבֿות שענערע, װי די שענסטע הײַזער אין שטאָט. הײַנט
װאָס איז װערט דאָס, װאָס ס'איז דאָ טרוקן װי פֿעפֿער, נישטאָ יענע
לײמיקע זומפּיקע בלאָטע, װאָס אין שטאָט? דאָ זעט איר פֿאַר זיך
כאָטש גרינס, אַז עס קומט זומער־לעבן, אַ גרעזל, אַ צװײ־דרײַ
באַרנבײמלעך, איר הערט אַ פּישטשען פֿון פֿײגעלעך, װאָס שפּרינגען פֿון
אײן צװײַגל אױפֿן אַנדערן און שמועסן זיך אױס אױף זײער לשון. דאָ
זעט איר פֿאַר זיך אַ גרױסע קײַלעכיקע בלױע יאַרמעלקע מיט אַ
לױטערער װאַרעמער זון. פֿון דער לופֿט שמועסט מען נישט, אַז דאָ איז זי
אין טױזנט גראַד בעסער, פֿרישער און געזונטער װי אין שטאָט. סײַ
דאָ סײַ דאָרט ליגט מען דאָך אין דער ערד פֿיר אײלן! דער חילוק איז
נאָר, װאָס דאָ, אױפֿן בית־עלמין, ליגן די מתים אױף אײן אָרט, און דאָרט,
אין שטאָט, גײען זײ נאָך אַרום; דאָ רוען זײ שױן און װײסן נישט
פֿון קײן צרות, און דאָרט װערן זײ נאָך פֿאַרשװאַרצט ― און מי־יודע,
װיפֿל ס'איז זײ נאָך באַשערט אָפּקומען און מוטשען זיך אױף דער
װעלט!...
געטראָפֿן האָב איך דאָרטן עטלעכע װײַבער ליגן אױף די קבֿרים,
װײנען און שרײַען און טענהן זיך אױס אױף אַ קול. אײנע װעקט די
מאַמע, זי זאָל אױפֿשטײן און אַ קוק טאָן אױף איר אײן־און־אײנציקע
טאָכטער, װאָס פֿון איר איז געװאָרן!
|