XV
מיר גײען אין ביזנעס
― א ―
װאָס אײַער האַרץ גלוסט ― דאָס געפֿינט איר דאָ אין די פּײפּערס,
אין די גאַזעטן הײסט דאָס. פֿון פֿױגלמילך. זוכט איר אַרבעט ―
געפֿינט איר דאָס אין פּײפּער. זוכט איר „הענט“, דאָס הײסט אַרבעטער,
― געפֿינט איר זײ אין פּײפּער. זוכט איר אַ חתן אָדער אַ כּלה ―
געפֿינט איר עס אין פּײפּער. זוכט איר אַ ביזנעס ― געפֿינט איר עס אין
פּײפּער. מיר האָבן געזוכט ביזנעס, דעריבער האָבן מיר גענומען
אַרײַנקוקן אין פּײפּער אַרײַן טאָג אױף טאָג, און מיר האָבן זיך אָפּגעשטעלט
אױף אַזאַ מין אַדװערטײַזמענט [advertisement: רעקלאַמע]:
„סיגאַרס־סטײשיאָנערי־קענדי־סאָדע־װאַסער־סטענד
[cigarette, stationery, candy, soda-water stand]
צו פֿאַרקױפֿן. אַקעגן איבער אַ סקול. אורזאַכע פֿאַמיליען־טראָבל
[Ursache Familien / trouble: צוליב צרות אין משפּחה].
גאַראַנטירט גוטע ביזנעס. קומט שנעל!“...
אױב איר זײַט נאָך אַ גרינער, דאָס הײסט, איר זײַט ניט לאַנג
אין לאַנד, באַדאַרף מען אײַך פֿאַרטײַטשן װאָס דאָס מײנט: דאָס איז
אַ טישל, װאָס מע פֿאַרקױפֿט דערױף סיגאַרעטלעך, שרײַבגעצײַג און
צוקערקעס און סאָדע־װאַסער, און אַ בלאַט־צײַטונג אױך. דאָס טישל איז
אַקעגן אַ שקאָלע. און פֿאַרקױפֿן פֿאַרקױפֿט זיך עס איבער דעם, װאָס
אַ מאַן דאַרף זיך גטן מיט אַ װײַב, אָדער איבער אַן אַנדער סיבה אין
דער פֿאַמיליע...
― ב ―
האָט זיך אַפֿילו מײַן ברודער אליהוס װײַב ברכה אַװעקגעשטעלט
אַקעגן מיט אירע טענות: ערשטנס, פֿון װאַנען װײס מען, אַז דאָס איז
אמת? און צװײטנס, צו װאָס זאָלן מיר קריכן מיט אַ געזונטן קאָפּ אין
|
|
XV
mir geyen in biznes
― # ―
vos ayer harts glust ― dos gefint ir do in di peypers,
in di gazetn heyst dos. fun foyglmilkh. zukht ir arbet ―
gefint ir dos in peyper. zukht ir "hent'', dos heyst arbeter,
― gefint ir zey in peyper. zukht ir a khosn oder a kale ―
gefint ir es in peyper. zukht ir a biznes ― gefint ir es in
peyper. mir hobn gezukht biznes, deriber hobn mir genumen
araynkukn in peyper arayn tog oyf tog, un mir hobn zikh opgeshtelt
oyf aza min advertayzment [advertisement: reklame]:
"sigars-steyshyoneri-kendi-sode-vaser-stend
[tsigarette, stationeri, tsandi, soda-uater stand]
tsu farkoyfn. akegn iber a skul. urzakhe familyen-trobl
[Ursatshe Familien / trouble: tsulib tsores in mishpokhe].
garantirt gute biznes. kumt shnel!''...
oyb ir zayt nokh a griner, dos heyst, ir zayt nit lang
in land, badarf men aykh fartaytshn vos dos meynt: dos iz
a tishl, vos me farkoyft deroyf sigaretlekh, shraybgetsayg un
tsukerkes un sode-vaser, un a blat-tsaytung oykh. dos tishl iz
akegn a shkole. un farkoyfn farkoyft zikh es iber dem, vos
a man darf zikh gtn mit a vayb, oder iber an ander sibe in
der familye...
― b ―
hot zikh afile mayn bruder #lihus vayb brokhe avekgeshtelt
akegn mit ire taynes: ershtns, fun vanen veys men, az dos iz
emes? un tsveytns, tsu vos zoln mir krikhn mit a gezuntn kop in
|
XV
מיר גײען אין ביזנעס
― א ―
װאָס אײַער האַרץ גלוסט ― דאָס געפֿינט איר דאָ אין די פּײפּערס,
אין די גאַזעטן הײסט דאָס. פֿון פֿױגלמילך. זוכט איר אַרבעט ―
געפֿינט איר דאָס אין פּײפּער. זוכט איר „הענט“, דאָס הײסט אַרבעטער,
― געפֿינט איר זײ אין פּײפּער. זוכט איר אַ חתן אָדער אַ כּלה ―
געפֿינט איר עס אין פּײפּער. זוכט איר אַ ביזנעס ― געפֿינט איר עס אין
פּײפּער. מיר האָבן געזוכט ביזנעס, דעריבער האָבן מיר גענומען
אַרײַנקוקן אין פּײפּער אַרײַן טאָג אױף טאָג, און מיר האָבן זיך אָפּגעשטעלט
אױף אַזאַ מין אַדװערטײַזמענט [advertisement: רעקלאַמע]:
„סיגאַרס־סטײשיאָנערי־קענדי־סאָדע־װאַסער־סטענד
[cigarette, stationery, candy, soda-water stand]
צו פֿאַרקױפֿן. אַקעגן איבער אַ סקול. אורזאַכע פֿאַמיליען־טראָבל
[Ursache Familien / trouble: צוליב צרות אין משפּחה].
גאַראַנטירט גוטע ביזנעס. קומט שנעל!“...
אױב איר זײַט נאָך אַ גרינער, דאָס הײסט, איר זײַט ניט לאַנג
אין לאַנד, באַדאַרף מען אײַך פֿאַרטײַטשן װאָס דאָס מײנט: דאָס איז
אַ טישל, װאָס מע פֿאַרקױפֿט דערױף סיגאַרעטלעך, שרײַבגעצײַג און
צוקערקעס און סאָדע־װאַסער, און אַ בלאַט־צײַטונג אױך. דאָס טישל איז
אַקעגן אַ שקאָלע. און פֿאַרקױפֿן פֿאַרקױפֿט זיך עס איבער דעם, װאָס
אַ מאַן דאַרף זיך גטן מיט אַ װײַב, אָדער איבער אַן אַנדער סיבה אין
דער פֿאַמיליע...
― ב ―
האָט זיך אַפֿילו מײַן ברודער אליהוס װײַב ברכה אַװעקגעשטעלט
אַקעגן מיט אירע טענות: ערשטנס, פֿון װאַנען װײס מען, אַז דאָס איז
אמת? און צװײטנס, צו װאָס זאָלן מיר קריכן מיט אַ געזונטן קאָפּ אין
|