IX
מיר אַרבעטן אין שאַפּ
― א ―
װי אַזױ מען אַרבעט אין שאַפּ ― קאָן איך אײַך אַקוראַט ניט זאָגן.
װאָרעם איך װײס אַלײן ניט. מע לאָזט מיך נאָך אַהינצו ניט אַרײַן,
װאָרעם איך בין נאָך ניט בר־מיצװה. איך װײס נאָר דאָס, װאָס איך
הער פֿון מײַן ברודער אליהו און פֿון אונדזער חבֿר פּיניע. אַלע
אױפֿדערנאַכט, אַז זײ קומען אַהײם פֿון שאַפּ, דערצײלן זײ אונדז
חידושים־ונפֿלאָות. זײ קומען אַלע מאָל אױסגעמאַטערט און הונגעריק. און מיר
זעצן זיך עסן װעטשערע. דאָ הײסט עס „סאַפּער [supper]“. ברכה האָט פֿײַנט
אָט דאָס װאָרט, אַזױ װי אַן ערלעכער ייִד האָט פֿײַנט חזיר. נאָך אַ װאָרט
איז פֿאַראַן, װאָס מײַן שװעגערין קאָן ניט אַריבערטראָגן, דאָס איז אַ
„װינדע“. אַ װינדע הײסט דאָ אַ פֿענצטער. זאָגט ברכה דערױף: „װינד און
װײ זאָל זײַן צו זײ“... הײַנט קאָן זי ניט הערן, אַז מע זאָגט
„סטאַקינגס [stockings]“.
איר װעט קײנמאָל ניט פֿאַלן דערױף, אַז סטאַקינגס זײַנען זאָקן.
אָדער, אַ שטײגער, װאָס װעט איר זאָגן אױפֿן װאָרט „דישעס [dishes]“? דאַכט
זיך, אַז „פּאָסודע [посуда: טעלערס]“,
זאָגט ברכה, איז אַ סך שענער? אָדער װאָס קאָן
זײַן פּשוטער פֿון אַ „לעפֿל“? נײן. לױנט זײ ניט. בײַ זײ קומט אױס,
אַז אַ לעפֿל איז אַ „ספּון [spoon]“. ניט אומזיסט זאָגט ברכה אַ װערטל (זי האָט
זיך אירע אײגענע װערטלעך): „אַמעריקע איז אַ לאַנד,
סטײק [steak: ביפֿסטײק] איז
אַ מאכל, פֿאָרק [fork] איז אַ גאָפּל און ענגליש איז אַ שפּראַך“...
― ב ―
מײַן ברודער אליהו און אונדזער חבֿר פּיניע אַרבעטן אין צװײ
באַזונדערע שעפּער. אײנער איז אַן „אָפּרײטער“. דאָס הײסט, מחילה, אַ
שנײַדער. דער אַנדערער איז אַ „פּרעסער [presser]“.
אַן אָפּרײטער דאַרף ניט נײען
|
|
aykh
mir arbetn in shap
― # ―
vi azoy men arbet in shap ― kon ikh aykh akurat nit zogn.
vorem ikh veys aleyn nit. me lozt mikh nokh ahintsu nit arayn,
vorem ikh bin nokh nit barmitsve. ikh veys nor dos, vos ikh
her fun mayn bruder Elye un fun undzer khaver pinye. ale
oyfdernakht, az zey kumen aheym fun shap, dertseyln zey undz
khideshim-unflouT. zey kumen ale mol oysgematert un hungerik. un mir
zetsn zikh esn vetshere. do heyst es "saper [supper]''. brokhe hot faynt
ot dos vort, azoy vi an erlekher yid hot faynt khazer. nokh a vort
iz faran, vos mayn shvegerin kon nit aribertrogn, dos iz a
"vinde''. a vinde heyst do a fentster. zogt brokhe deroyf: "vind un
vey zol zayn tsu zey''... haynt kon zi nit hern, az me zogt
"stakings [stotskings]''.
ir vet keynmol nit faln deroyf, az stakings zaynen zokn.
oder, a shteyger, vos vet ir zogn oyfn vort "dishes [dishes]''? dakht
zikh, az "posude [посуда: telers]'',
zogt brokhe, iz a sakh shener? oder vos kon
zayn pshuter fun a "lefl''? neyn. loynt zey nit. bay zey kumt oys,
az a lefl iz a "spun [spoon]''. nit umzist zogt brokhe a vertl (zi hot
zikh ire eygene vertlekh): "amerike iz a land,
steyk [steak: bifsteyk] iz
a maykhl, fork [fork] iz a gopl un english iz a shprakh''...
― b ―
mayn bruder Elye un undzer khaver pinye arbetn in tsvey
bazundere sheper. eyner iz an "opreyter''. dos heyst, mekhile, a
shnayder. der anderer iz a "preser [presser]''.
an opreyter darf nit neyen
|
IX
מיר אַרבעטן אין שאַפּ
― א ―
װי אַזױ מען אַרבעט אין שאַפּ ― קאָן איך אײַך אַקוראַט ניט זאָגן.
װאָרעם איך װײס אַלײן ניט. מע לאָזט מיך נאָך אַהינצו ניט אַרײַן,
װאָרעם איך בין נאָך ניט בר־מיצװה. איך װײס נאָר דאָס, װאָס איך
הער פֿון מײַן ברודער אליהו און פֿון אונדזער חבֿר פּיניע. אַלע
אױפֿדערנאַכט, אַז זײ קומען אַהײם פֿון שאַפּ, דערצײלן זײ אונדז
חידושים־ונפֿלאָות. זײ קומען אַלע מאָל אױסגעמאַטערט און הונגעריק. און מיר
זעצן זיך עסן װעטשערע. דאָ הײסט עס „סאַפּער [supper]“. ברכה האָט פֿײַנט
אָט דאָס װאָרט, אַזױ װי אַן ערלעכער ייִד האָט פֿײַנט חזיר. נאָך אַ װאָרט
איז פֿאַראַן, װאָס מײַן שװעגערין קאָן ניט אַריבערטראָגן, דאָס איז אַ
„װינדע“. אַ װינדע הײסט דאָ אַ פֿענצטער. זאָגט ברכה דערױף: „װינד און
װײ זאָל זײַן צו זײ“... הײַנט קאָן זי ניט הערן, אַז מע זאָגט
„סטאַקינגס [stockings]“.
איר װעט קײנמאָל ניט פֿאַלן דערױף, אַז סטאַקינגס זײַנען זאָקן.
אָדער, אַ שטײגער, װאָס װעט איר זאָגן אױפֿן װאָרט „דישעס [dishes]“? דאַכט
זיך, אַז „פּאָסודע [посуда: טעלערס]“,
זאָגט ברכה, איז אַ סך שענער? אָדער װאָס קאָן
זײַן פּשוטער פֿון אַ „לעפֿל“? נײן. לױנט זײ ניט. בײַ זײ קומט אױס,
אַז אַ לעפֿל איז אַ „ספּון [spoon]“. ניט אומזיסט זאָגט ברכה אַ װערטל (זי האָט
זיך אירע אײגענע װערטלעך): „אַמעריקע איז אַ לאַנד,
סטײק [steak: ביפֿסטײק] איז
אַ מאכל, פֿאָרק [fork] איז אַ גאָפּל און ענגליש איז אַ שפּראַך“...
― ב ―
מײַן ברודער אליהו און אונדזער חבֿר פּיניע אַרבעטן אין צװײ
באַזונדערע שעפּער. אײנער איז אַן „אָפּרײטער“. דאָס הײסט, מחילה, אַ
שנײַדער. דער אַנדערער איז אַ „פּרעסער [presser]“.
אַן אָפּרײטער דאַרף ניט נײען
|