VII
מײַן ברודער אליהוס געטראַנק
― א ―
„פֿאַר אײן רובל ― הונדערט רובל! הונדערט רובל אַ מאָנאַט און
מער קאָן פֿאַרדינען יעדער אײנציקער, װער עס װעט זיך באַקענען מיטן
אינהאַלט פֿון אונדזער בוך, װאָס קאָסט סך־הכּל אײן רובל מיט פּאָרטאָ.
לױפֿט, קױפֿט! סטאָפּ, כאַפּט ― איר װעט פֿאַרשפּעטיקן!“
אָט אַזאַ מין זאַך האָט אױסגעלײענט ערגעץ אױף די בלעטער מײַן
ברודער אליהו באַלד װי ער איז אַראָפּ פֿון קעסט. און אַראָפּ פֿון קעסט
איז מײַן ברודער אליהו נישט דערפֿאַר, װײַל עס איז אים „אױסגעגאַנגען
די יאָרן“. צוגעזאָגט האָט מען אים, אײגנטלעך, קעסט גאַנצע דרײַ יאָר,
און געהאַלטן האָט מען אים אַפֿילו נישט קײן דרײַ פֿערטל יאָר. עס האָט
זיך מיט זײַן רײַכן שװער געטראָפֿן אַן אומגליק. יונה דער בעקער האָט
אָנגעזעצט און איז געװאָרן פֿון אַ נגיד אַ קבצן. פֿון װאַנען דער בראָך איז
געקומען ― האָב איך אײַך שױן דערצײלט. צװײ מאָל אײן זאַך דערצײל
איך קײנמאָל נישט, סײַדן מע בעט מיך. איצטיקס מאָל װעט זיך נישט
העלפֿן קײן בעטן אױך, װײַל איך בין זײער פֿאַרנומען. איך פֿאַרדין
געלט. איך טראָג אַרום אַ געטראַנק, װאָס מײַן ברודער אליהו מאַכט אים
אַלײן מיט זײַנע אײגענע הענט. ער האָט זיך אױסגעלערנט מאַכן דאָס
פֿון אַ בוך, װאָס קאָסט סך־הכּל אײן רובל, און פֿאַרדינען קאָן מען מיט
דעם הונדערט רובל אַ חודש און מער. מײַן ברודער אליהו, װיבאַלד ער
האָט איבערגעלײענט, אַז ס'איז דאָ אַזאַ בוך אױף דער װעלט, אַזױ האָט
ער באַלד אַװעקגעשיקט אױף דער פּאָסט אַ קערבל )דאָס לעצטע קערבל(
און האָט אָנגעזאָגט דער מאַמען אַ בשׂורה, זי זאָל נישט זאָרגן מער.
|
|
Vayay
mayn bruder #lihus getrank
― # ―
"far eyn rubl ― hundert rubl! hundert rubl a monat un
mer kon fardinen yeder eyntsiker, ver es vet zikh bakenen mitn
inhalt fun undzer bukh, vos kost skh-hakl eyn rubl mit porto.
loyft, koyft! stop, khapt ― ir vet farshpetikn!''
ot aza min zakh hot oysgeleyent ergets oyf di bleter mayn
bruder Elye bald vi er iz arop fun kest. un arop fun kest
iz mayn bruder Elye nisht derfar, vayl es iz im "oysgegangen
di yorn''. tsugezogt hot men im, eygntlekh, kest gantse dray yor,
un gehaltn hot men im afile nisht keyn dray fertl yor. es hot
zikh mit zayn raykhn shver getrofn an umglik. Yoyne der beker hot
ongezetst un iz gevorn fun a noged a kabtsn. fun vanen der brokh iz
gekumen ― hob ikh aykh shoyn dertseylt. tsvey mol eyn zakh dertseyl
ikh keynmol nisht, saydn me bet mikh. itstiks mol vet zikh nisht
helfn keyn betn oykh, vayl ikh bin zeyer farnumen. ikh fardin
gelt. ikh trog arum a getrank, vos mayn bruder Elye makht im
aleyn mit zayne eygene hent. er hot zikh oysgelernt makhn dos
fun a bukh, vos kost skh-hakl eyn rubl, un fardinen kon men mit
dem hundert rubl a khoydesh un mer. mayn bruder Elye, vibald er
hot ibergeleyent, az s'iz do aza bukh oyf der velt, azoy hot
er bald avekgeshikt oyf der post a kerbl )dos letste kerbl(
un hot ongezogt der mamen a bsure, zi zol nisht zorgn mer.
|
VII
מײַן ברודער אליהוס געטראַנק
― א ―
„פֿאַר אײן רובל ― הונדערט רובל! הונדערט רובל אַ מאָנאַט און
מער קאָן פֿאַרדינען יעדער אײנציקער, װער עס װעט זיך באַקענען מיטן
אינהאַלט פֿון אונדזער בוך, װאָס קאָסט סך־הכּל אײן רובל מיט פּאָרטאָ.
לױפֿט, קױפֿט! סטאָפּ, כאַפּט ― איר װעט פֿאַרשפּעטיקן!“
אָט אַזאַ מין זאַך האָט אױסגעלײענט ערגעץ אױף די בלעטער מײַן
ברודער אליהו באַלד װי ער איז אַראָפּ פֿון קעסט. און אַראָפּ פֿון קעסט
איז מײַן ברודער אליהו נישט דערפֿאַר, װײַל עס איז אים „אױסגעגאַנגען
די יאָרן“. צוגעזאָגט האָט מען אים, אײגנטלעך, קעסט גאַנצע דרײַ יאָר,
און געהאַלטן האָט מען אים אַפֿילו נישט קײן דרײַ פֿערטל יאָר. עס האָט
זיך מיט זײַן רײַכן שװער געטראָפֿן אַן אומגליק. יונה דער בעקער האָט
אָנגעזעצט און איז געװאָרן פֿון אַ נגיד אַ קבצן. פֿון װאַנען דער בראָך איז
געקומען ― האָב איך אײַך שױן דערצײלט. צװײ מאָל אײן זאַך דערצײל
איך קײנמאָל נישט, סײַדן מע בעט מיך. איצטיקס מאָל װעט זיך נישט
העלפֿן קײן בעטן אױך, װײַל איך בין זײער פֿאַרנומען. איך פֿאַרדין
געלט. איך טראָג אַרום אַ געטראַנק, װאָס מײַן ברודער אליהו מאַכט אים
אַלײן מיט זײַנע אײגענע הענט. ער האָט זיך אױסגעלערנט מאַכן דאָס
פֿון אַ בוך, װאָס קאָסט סך־הכּל אײן רובל, און פֿאַרדינען קאָן מען מיט
דעם הונדערט רובל אַ חודש און מער. מײַן ברודער אליהו, װיבאַלד ער
האָט איבערגעלײענט, אַז ס'איז דאָ אַזאַ בוך אױף דער װעלט, אַזױ האָט
ער באַלד אַװעקגעשיקט אױף דער פּאָסט אַ קערבל )דאָס לעצטע קערבל(
און האָט אָנגעזאָגט דער מאַמען אַ בשׂורה, זי זאָל נישט זאָרגן מער.
|